Ήρθαμε πρώτη φορά αντιμέτωποι με την εικόνα των λατομείων της Παλιάς και της Νέας Πεντέλης, στις αρχές Μαρτίου του 2010.
Ξεκινήσαμε από το λατομείο Ράικου, στη Νέα Πεντέλη, ανεβήκαμε μέχρι το λατομείο Μαλτέζου, όπου έχει γίνει και η περιβόητη ανάπλαση και καταλήξαμε στο λατομείο Μουζάκη, στα όρια ευθύνης του Δήμου Πεντέλης. Λίγες μέρες αργότερα επισκεφτήκαμε μαζί με ανθρώπους του δασαρχείου Πεντέλης και το λατομείο Χανιώτη, κοντά στη Σπηλιά του Νταβέλη.
Με εξαίρεση το τελευταίο, που διασώζεται μερικώς, μάλλον λόγω απόστασης, η εικόνα στα δύο από τα τρία -Ράικου και Μουζάκη- είναι ίδια και απαράλλαχτη: Μπάζα παντού, μια παραταγμένη σε λοφάκια ασχήμια, που διανθίζεται με παράταιρα κρεμ ή πράσινα καναπεδάκια, που άλλοτε συμπληρώνονται από ίδιας αισθητικής πολυθρόνες ή χάσκουν μόνα τους, επιδεικνύοντας προκλητικά τα «ξηλωμένα» οπίσθιά τους. Από κοντά και κάποιες οικιακές συσκευές
Ξαναπεράσαμε από το λατομείο Μουζάκη περίπου ένα μήνα αργότερα, στις αρχές Απριλίου κι αφότου πληροφορηθήκαμε από τον δήμαρχο Πεντέλης ότι λίγες μέρες νωρίτερα, σε συνεννόηση με το δασαρχείο Πεντέλης, έγινε με κοντέινερς αποκομιδή μπάζων και οικιακών αποβλήτων. Η πρώτη μας αίσθηση ήταν ότι κάτι είχε αλλάξει: Τα λοφάκια των μπάζων ήταν λίγο διαφορετικά, ο πράσινος καναπές είχε μεταφερθεί σε άλλο σημείο και σίγουρα έλειπαν από δίπλα του οι ασορτί πολυθρόνες που είχαμε απαθανατίσει την πρώτη φορά.
Ποιος ευθύνεται γι΄αυτή τη ντροπιαστική για το βουνό και επικίνδυνη για την ασφάλεια των δασών εικόνα; Το κουβάρι των εμπλεκομένων είναι αρκετά μπερδεμένο, έτσι ώστε, ή μάλλον με στόχο, να καθίσταται δυσχερής η απόδοση ευθυνών.
Το γεγονός αυτό περιγράφει πολύ παραστατικά η μελέτη (1999) του Οργανισμού Αθήνας για την αποκατάσταση των ανενεργών λατομείων του Πεντελικού: «Οι παράνομες δραστηριότητες (σ.σ.:. στο Πεντελικό) είναι αποτέλεσμα κυρίως τριών παραγόντων: της πολυδιασποράς αρμοδιοτήτων και της έλλειψης συντονισμού των φορέων που παρεμβαίνουν στην περιοχή (ΥΠΕΧΩΔΕ, υπουργείο Γεωργίας, ΕΥΔΑΠ, περιφέρεια, νομαρχίες, ΟΤΑ), της σχεδόν ολοκληρωτικής έλλειψης αστυνομικής προστασίας στην περιοχή και της ανυπαρξίας ολοκληρωμένου σχεδιασμού παρεμβάσεων, με βάση συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα μελετών και έργων με εξασφαλισμένους πόρους». Η παραδοχή του προβλήματος ήταν αναμφίβολα ένα βήμα. Δυστυχώς και το μοναδικό.
Αμφίβολες αναπλάσεις
Το μόνο που μπορεί να αναφερθεί ως έργο είναι η προσπάθεια ανάπλασης που έγινε στα λατομεία Μαλτέζου, Κοκκιναρά και λατομείου Α, κοντά στη Σπηλιά του Νταβέλη, με την εναπόθεση των στερεών αποβλήτων της Αττικής Οδού και με κάποιες αναδασώσεις που σήμερα έχουν αφεθεί στην τύχη τους, αν μιλήσουμε ειδικά για την περίπτωση του λατομείου Μαλτέζου, όπου το σύστημα ποτίσματος έχει διαλυθεί στα εξ ων συνετέθη και πολλά δεντράκια έχουν ξεραθεί.
Αμφιβόλου σκοπού αλλά και αποτελέσματος το εγχείρημα:
«Είμαι κάθετα αντίθετος στην ανάπλαση αυτή, η οποία το μόνο που εξυπηρέτησε ήταν η εναπόθεση των στερεών αποβλήτων της Αττικής Οδού με μεγάλα οφέλη πρωτίστως για τους εργολάβους που είχαν αναλάβει το έργο», λέει ο δήμαρχος Πεντέλης και πρόεδρος του ΣΠΑΠ Δημήτρης Στεργίου - Καψάλης.
Ο ίδιος μάλιστα μίλησε στην «Α» για ένα φιλόδοξο σχέδιο εκμετάλλευσης των αρχαίων λατομείων:
«Κατά την άποψή μου η ανάπλαση του Πεντελικού πρέπει να συμπεριλάβει δύο βασικές αρχές: τη χρησιμοποίηση των υλικών του βουνού, κυρίως τη λατύπη και την προοπτική το κάθε λατομείο ν’ αποτελέσει ένα μουσειακό χώρο. Αν η χρηματοδότηση δεν μπορεί να εξασφαλιστεί μέσω ΕΣΠΑ, μπορεί σίγουρα να προσποριστούμε χρήματα από το ίδιο το βουνό με την εκμετάλλευση της λατύπης». Μια τέτοια υποδειγματική ανάπλαση, μας λέει, έχει γίνει στα λατομεία Διονύσου. Γιατί όχι και στην Πεντέλη, λοιπόν;
«Το κράτος δεν ασχολήθηκε ποτέ με το Πεντελικό ουσιαστικά και με προοπτική», είναι η απάντηση του κ. Στεργίου, ο οποίος προτείνει τη δημιουργία ενός φορέα διαχείρισης του βουνού, πιθανότατα με όχημα τον ΣΠΑΠ, που θα διαχειριστεί το θέμα των λατομείων, αλλά και όλες τις άλλες πληγές που αναφέραμε.
Από τον Οργανισμό Αθήνας, δυστυχώς και παρά τις επανειλημμένες οχλήσεις μας, δεν μας απάντησε ποτέ κανείς για το θέμα.Ουδείς υπεύθυνος...
Μέχρι να ληφθούν γενναίες και δραστικές αποφάσεις το μόνο που μπορεί να γίνει, βάσει του από 12/6/2008 έγγραφο του τότε υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστα Κιλτίδη, είναι οι Δήμοι, σε συνεργασία με τα οικεία δασαρχεία, να προχωρούν στην αποκομιδή μπάζων - σκουπιδιών. Η διαδικασία εφαρμόζεται, κυρίως, ενόψη της αντιπυρικής περίοδο. Τι ωφελεί όμως, αν την επομένη κάποιοι αποθέτουν νέα μπάζα και σκουπίδια;
Κι ενώ τα οικιακά απόβλητα μπορεί να έρχονται από οποιοδήποτε σημείο της Αθήνας, τα μπάζα φαίνεται ότι προέρχονται από επαγγελματίες που δρουν στους Δήμους γύρω από το Πεντελικό, ανθρώπους που φαίνεται ότι η δράση τους είναι γνωστή, αλλά... ποιος θα πάρει την ευθύνη να τους θέσει προ των ευθυνών τους;
«Όπου υπάρχει ανάγκη αστυνόμευσης, θέλεις θεσμικό πλαίσιο», τονίζει ο κ. Στεργίου. Σίγουρα «ναι». «Επίσης τα δάση δεν υπόκεινται στην ευθύνη της Τ.Α.» Σωστό και αυτό. Και το δασαρχείο δεν έχει προσωπικό και η αστυνομία πιθανόν δεν μπορεί να πάρει τα βουνά για να παραφυλάει όσους πετάνε μπάζα, όπως δεν μπορούσε να παραφυλάξει αυτούς που πριν λίγα χρόνια κάναμε παράνομη λατόμευση.
Στο τέλος όμως, ακόμα και όλες αυτές οι δικαιολογίες μαζί δεν μας βοηθάνε να «καταπιούμε» την αυθαιρεσία που διαιωνίζεται ατιμώρητη.
Μια εικόνα χίλιες λέξεις
Στον δρόμο για το λατομείο Μουζάκη, στην πρώτη ακόμα επίσκεψή μας τον Μάρτιο, διαπιστώσαμε ότι στην οδό Περικλέους (είναι στα όρια του Δήμου Νέας Πεντέλης κι αποτελεί τη συνέχεια της Οδού της Λιθαγωγίας) μέσα στο δάσος, ήταν εγκατεστημένοι εκσκαφείς και φορτηγά. Από το δασαρχείο Πεντέλης μάς ενημέρωσαν ότι πρόκειται για παράβαση διαπιστωμένη από τον Φεβρουάριο του 2010 και η οποία αφορά στην παράνομη κατάληψη διακατεχόμενης δημόσιας αναδασωτέας δασικής έκτασης.
Μας γνωστοποίησαν επίσης ότι είχε ασκηθεί μήνυση κατά ιδιώτη επιχειρηματία -πολύ γνωστού στην περιοχή- και εν συνεχεία θα ακολουθούσαν τα διοικητικά μέτρα: Πρωτόκολλο διοικητικής αποβολής, πρόσκληση δηλαδή για απομάκρυνση των μηχανημάτων που έχουν εγκατασταθεί εκεί. Μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές τα μηχανήματα έμεναν... αγέρωχα στη θέση τους και απ’ ό,τι πληροφορηθήκαμε βρίσκονται εκεί πολύ καιρό πριν διαπιστώσει το δασαρχείο την παράβαση.
Προλαμβάνοντας επίσης τυχόν απορίες των αναγνωστών για το «διακατεχόμενη», οφείλουμε να γράψουμε ότι ως διακάτοχος της συγκεκριμένης δασικής έκτασης φέρεται η Μονή Πεντέλης. Και επίσης ότι για το θέμα αυτό των διακατεχόμενων εκτάσεων κανείς δεν θέλησε να μας μιλήσει επώνυμα. Γιατί άραγε;
Αποκαλύφθηκε τµήµα της στο Χαλάνδρι
Ο καθηγητής Μανόλης Κορρές υποστηρίζει ότι η Οδός Λιθαγωγίας ακολουθούσε τη ρεµατιά του Χαλανδρίου, ενώ στη συνέχεια -µέσω της οδού Εθνικής Αντιστάσεως- πλησίαζε τη διαδροµή της Κηφισιάς, διερχόταν τον Εθνικό Κήπο και µέσω της νότιας κλιτύος της Ακρόπολης κατέληγε αµέσως µετά στο ιερό της Νύµφης, σε υψόµετρο 96 µέτρων.
«Από την Πεντέλη στον Παρθενώνα»
Παραθέτουμε, χωρίς άλλο σχόλιο, ένα ενδιαφέρον απόσπασμα από το βιβλίο του καθηγητή Μανόλη Κορρέ: «Η επαφή με το τωρινό περιβάλλον των λατομείων και το πολυδαίδαλο οδικό του σύστημα, ωθεί αναπόφευκτα σε σκέψεις και οδηγεί σε θλιβερά συμπεράσματα: το σύνολο των νεοελληνικών πεντελικών δραστηριοτήτων είναι ένα από τα τελειότερα δείγματα της απουσίας κάθε σχεδιασμού και της κερδοσκοπικής κακοποίησης ενός σπουδαίου τόπου. Με την αισχρή αυτή κατάσταση είναι σύμμαχος η αυτοκαταστροφική ανάπτυξη της πόλεως και ειδικότερα η ογκώδης δόμηση που κατακλύζει το πολύπαθο Πεντελικόν.
Το μέγεθος αυτών των θλιβερών φαινομένων τονίζεται ακόμη περισσότερο από την αναπόφευκτη σύγκριση αρχαίων και νέων λατομείων και οδών. Τότε, ο τέλειος σχεδιασμός, η απόλυτη οικονομία, η μέγιστη ποσοτική και ποιοτική χρησιμοποίηση του ευγενούς πετρώματος και η καλαίσθητη δράση στο τοπίο. Τώρα, ο ατυχέστερος αυτοσχεδιασμός, η λεηλάτηση και η κατασπατάληση του αναντικατάστατου πετρώματος και η πλήρης φυσική και αισθητική καταστροφή και βεβήλωση του τόπου».
Ουδείς υπεύθυνος...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου